Domina John silvery DJM/2024/2067

HISTORIA YA CHIFU WA MWANZA 

 Nafasi ya chifu katika Usukuma imepitia mabadiliko mengi tangu karne ya kumi na sita eneo hilo lilipoanza kupangwa na machifu wa kitabaka na si vijiji. Hii ilifanyika wakati wa uhamiaji wa Babinza, Bakwimba, Balongo, Bangolo, na Basega. Vikundi hivi vilihusika zaidi na kuunganisha maeneo yenye wakazi wachache katika ukanda wa Ziwa Victoria na koo za wenyeji chini ya uongozi wao. 

Picha ya kumbukumbu ya Masuka, Ntemi (chifu

Ili kuelewa nguvu na nguvu za kimapokeo za uhusiano wa chifu na uchifu wake mtu lazima atambue kwamba ufunguo wa kudumisha mamlaka ilikuwa kudhibiti hali ya mhola. Neno mhola linatokana na kitenzi cha Kisukuma Kuhola, kuwa na afya njema, kustawi, na pia ni sehemu ya maamkizi ya Kisukuma ya mtu mwingine

Picha inayoonesha chifu akiwa na mke wake

. Ikiwa Uchifu ulikuwa katika hali ya mhola, nafasi ya chifu ilikuwa salama na kama sivyo angeweza kung'olewa madarakani kwa kupendelea mwanafamilia mwingine. 

Picha ya kumbukumbu ya Masuka, Ntemi (chifu) wa Uchifu wa Mwanza

Ili kuelewa nguvu ya jadi na nguvu ya uhusiano wa chifu na uchifu wake ni lazima kutambua kwamba ufunguo wa kudumisha mamlaka ilikuwa kudhibiti hali ya mhola. Neno mhola linatokana na kitenzi cha Kisukuma Kuhola, kuwa na afya njema, kustawi, na pia ni sehemu ya maamkizi ya Kisukuma ya mtu mwingine

.

Hata hivyo wakati wa ukoloni, mamlaka ya mtemi au chifu hayakutoka kwa babu za mama, mawaziri wake wa kifalme, madaktari wa jadi au makubaliano ya watu, bali kutoka kwa serikali ya kikoloni yenye ushawishi. Kwa hiyo mamlaka za kimila zilizomuunga mkono chifu polepole hazikuwa na umuhimu tena na chifu “akawa mshiriki wa tabaka tofauti, lile la utawala wa kikoloni, ambapo mipango yote ilitoka juu kwenda chini na ingeweza kutekelezwa bila makubaliano ya watu.” .

Picha ikioonesha nyumban kwa chifu